در ابتدای عرضه پردازنده های سری 7000X3D تیترهایی با عنوان غول گیمینگ و رندرینگ منتشر شد که باید عنوان کنم چنین نیست. بر خلاف ساختاری که این سری از پردازنده های مجهز به 3D V-CACHE دارند، یعنی فرکانس کمتر و توان حرارتی کمتر نسبت به نسخه غیر 3D، آنها را باید غول گیمینگ عنوان کرد نه رندرینگ.
فناوری حافظه نهان عمودی سه بعدی با پردازنده 5800X3D در سال 2022 راه اندازی شد. پردازنده ای که ثابت کرد در بازی ها حتی پرچمدار آن زمان اینتل یعنی 12900K را می تواند پشت سر بگذارد. حال نوبت 7000 های رایزن. این سری از پردازنده های AMD به خوبی قادر به رقابت با برترین های نسل 13 اینتل بودند اما در بخش بازی اختلاف آنها با برترین های اینتل همچنمان وجود داشت. به همین دلیل در این نسل جادویی با نام 3D V-CACHE به کمک Zen 4 آمد تا نتیجه داستان را عوض کند.
3D V-Cache AMD یک فناوری جدید با عملکرد خیره کننده است که یک تراشه SRAM اضافی را به صورت عمودی در بالای پردازنده قرار می دهد، بنابراین ظرفیت حافظه نهان L3 را تا 64 مگابایت افزایش می دهد و باعث افزایش عملکرد انفجاری در بازی می شود. این فناوری در Ryzen 7 5800X3D AMD، اولین مدل «X3D» به کار گرفته شد که بارها شاهد عملکرد درخشان آن بودیم. این فناوری است که اینتل هنوز از آن بهره مند نشده و تنها در پردازنده های AMD یافت می شود.
در این میان Ryzen 9 7950X3D با 16 هسته و 32 رشته موازی ارائه می شود، که بهترین مشخصات بین تراشه های مجهز به 3D V-Cache را نشان می دهد. در واقع، این تراشه صرفا یک Ryzen 9 7950X با چیپلت کش L3 اضافی و تنظیمات اضافی است. مانند قبل، تراشه SRAM کش L3 دارای 64 مگابایت است، بنابراین 7950X3D دارای 144 مگابایت حافظه کش کلی است که 128 مگابایت از آن حافظه کش L3 تقویت شده برای اجرای بازی ها است. این تراشه با Core i9-13900K اینتل و به زودی مدل 6 گیگاهرتز 13900KS رقابت خواهد کرد.
AMD پردازنده های 3D V-Cache را در TPD یا توان مصرفی پایه 120 وات و حداکثر مصرف 162 وات مشخص کرده است که کمتر از آستانه استاندارد 170 وات و حداکثر 230 وات پردازنده محبوب 7950X است. این کاهش توان مصرفی چیز عجیبی نیست زیرا تراشه حافظه نهان اضافه به تنهایی می تواند دمای بالایی را ایجاد کند، از این رو نیاز است تا با کاهش توان مصرفی، به خنک شدن پردازنده کمک کرد. با این حال، AMD با مدل های جدید X3D سرعت بوست را به میزان قابل توجهی افزایش داده است. در نتیجه، 7950X3D به 5.7 گیگاهرتز افزایش می‌یابد که یک جهش بزرگ نسبت به نهایت فرکانس 4.5 گیگاهرتز نسل قبلی یعنی 5800X3D است.
پردازنده 12 هسته ای و 24 رشته ای Ryzen 9 7900X3D در فرکانس 5.6 گیگاهرتز، مشابه 7900X استاندارد است، در حالی که فرکانس پایه نسبتاً 300 مگاهرتز کاهش می یابد (چندان مهم نیست). این تراشه به 104 مگابایت حافظه نهان یا کش مجهز شده است که 96 مگابایت آن در سطح L3 به دست می آید. این تراشه همچنین توان مصرفی کمتری نسبت به 7900X دارد به طوری که در محدوده 120 وات TDP رتبه بندی می شود. بنابراین تمام پردازنده های Ryzen 7000X3D جدید در برنامه های سنگین و بار کاری بسیار بالا تا حدی عملکرد را نسبت به Ryzen 7000X از دست می دهند.
هر دو مدل 7950X3D و 7900X3D دارای دو چیپلت چهار هسته ای هستند که برای اولین بار است AMD این فناوری را در یک پردازنده چند CCD عرضه می کند. در این معماری ای ام دی تنها یک تراشه SRAM را روی یک CCD نصب می کند و CCD دیگر را خالی می گذارد. این به چیپلت بدون تراشه SRAM یا کش سه بعدی اجازه می دهد تا با فرکانس بوست کامل خود کار کند، بنابراین فرکانس بوست اعلامی AMD را تنها می توان در این CCD مشاهده کرد. در همین حال، CCD انباشته شده و مجهز به SRAM با فرکانس بوست کمی کمتر از بوست اعلامی کار می کند.
تیم قرمز AMD می گوید با مایکروسافت روی بهینه‌سازی‌های ویندوز کار می‌کند تا بازی‌هایی را که ظرفیت کش L3 بالا را ترجیح می‌دهند شناسایی کند و آنها را به CCD با کش انباشته پین کند. بازی‌های دیگری که فرکانس‌های بالاتر را بیشتر از حافظه نهان افزایش‌یافته ترجیح می‌دهند، در CCD خالی قرار می‌گیرند یا پین می شوند.
پردازنده Ryzen 7 7800X3D یک 8 هسته 16 رشته ای جدید است که دارای 96 مگابایت حافظه نهان L3 است. این دقیقاً همان تعداد هسته و کش نسل قبلی است که برای ما شناخته شده است اما اینبار ساختار کلی پردازنده تغییر کرده تا به فرکانس بوست و پایه بیشتر، عملکرد بهتری را از این تازه وارد شاهد باشیم. مانند سایر تراشه‌های X3D، پردازنده 7800X3D دارای 120 وات TDP است که 15 وات بالاتر از 5800X3D و Ryzen 7 7700X هشت هسته‌ای نسل فعلی است. فرکانس سریعتر و TDP بالاتر همراه با معماری مدرن‌تر Zen 4 باعث افزایش عملکرد نسبت به 5800X3D و 7700X فعلی می‌شوند. منطقی است که انتظار داشته باشیم که Ryzen 7 5800X3D یکی از محبوب ترین و پر فروش ترین X3D جدید باشد. ای ام دی ادعا می کند که پردازنده 16 هسته ای 7950X3D بین 13 تا 24 درصد سریع تر از Core i9-13900K اینتل در این عناوین است. Ryzen 7 5800X3D یک پردازنده بازی فوق العاده است، قطعاً به دلیل کاهش توان حرارتی چندان گزینه ایده آلی برای بنچمارک های کاربردی نیست. با این وجود این پردازنده بین 21 تا 30 درصد سریعتر از 5800X3D است.
