اورکلاک یک ویژگی ممتاز است که باعث می شود کاربر با افزایش فرکانس قطعات سیستمش، به کارایی بهتری دست یابد. در مطلب گذشته که با نام ” اورکلاک چیست و اورکلاک پردازنده های نسل ۹ اینتل به چه صورت است؟ ” آموزشی کوتاه اما کاربردی در مورد چگونگی اورکلاک پردازنده های نسل 9 اینتل را با مادربردهای MSI مطرح کردیم. اما در این بخش قصد داریم مطلبی آموزشی از اورکلاک پردازنده AMD Ryzen 7 2700X در مادربردهای مبتنی بر چیپ ست X470 ام اس آی را منتشر کنیم.
همانطور که در مطلب قبلی اشاره کردیم، اورکلاک تنها افزایش جریان قطعه ای است که کارایی بهتر آن قطعه می تواند ما را در بهبود عملکرد و صرفه جویی در وقت، جلو بیاندازد. اگرچه اورکلاک یک قطعه می تواند مزایای زیادی را به همراه داشته باشد اما در صورت سهل انگاری می تواند شما را با پشیمانی مواجه سازد. پس قبل از هر اقدامی بهتر است چند نکته را در مورد اورکلاک پردازنده، کارت گرافیک و رم نظر بگیرید.
- اگر اطلاعاتی از اورکلاک یا افزایش فرکانس کاری ندارید به هیچ عنوان در بایوس مادربرد یا نرم افزارهای اختصاصی اورکلاک، آیتم های مربوط به این بخش را تغییر ندهید.
- بهتر است حتی در صورت تمایل نداشتن به اورکلاک، مقاله های موجود در این مورد را مطالعه کنید تا ناخواسته با مشکل مواجه نشوید.
- چنانچه اطلاعات کمی در مورد اورکلاک دارید بهتر است با فرکانس و ولتاژ کم، این افزایش فرکانس را شروع کنید تا به مشکل بر نخورید.
- قبل از اورکلاک پردازنده مطمئن شوید که خمیر سیلیکون کیفیت مطلوب روزهای اولش را دارد و اگر بیش از یک سال از عمر خمیر سیلیکون قرار گرفته بروی پردازنده می گذرد، حتماً آن را تعویض کنید.
- به یاد داشته باشید که اورکلاک افزایش جریان است و افزایش جریان حرارت بیشتری را تولید می کند. پس از خنک کننده خوب استفاده کنید یا اگر مدتها است خنک کننده پردازنده را تمیز نکرده اید، گرد و غبار موجود بروی فن را بگیرید یا در صورت استفاده از خنک کننده مایع سعی کنید رادیاتور و فن ها را تمیز کنید تا گردش هوا بهتر صورت گیرد.
پردازنده AMD Ryzen 7 2700X
یک نیروگاه قدرتمند از قرمز پوشان دنیای تکنولوژی. پردازنده Ryzen 7 2700X یک پردازنده 8 هسته ای است که با 16 رشته موازی، از معماری ساخت 12 نانومتری استفاده می کند. ریز معماری ZEN+ این پردازنده موجب شده تا 2700X در حالت پایه با فرکانس کاری 3.7 گیگاهرتز و در نهایت فرکانس کاری، به عدد 4.3 گیگاهرتز دست یابد.
از مهمترین رقبای این روزهای Ryzen 7 2700X می توان به پردازنده Core i7-9700K اینتل اشاره کرد. نماینده AMD در بسیاری از موارد (بروی برگه) از نماینده اینتل قدرتمند تر است. 16 مگابایت کش یکی از این ویژگی های این پردازنده است که باعث شده 9700K با 12 مگابایت کش، کمی در مقابل آن شرمنده شود.
البته باید به این نکته اشاره کنیم که نماینده اینتل در عمل حسابی از خجالت پردازنده Ryzen 7 2700X در آمده و خصوصاً در بازی ها با اختلاف بسیار، در سطحی بالاتر از پردازنده Ryzen 7 2700X قرار می گیرد. اما در رندرینگ داستان متفاوت است و این پردازنده Ryzen 7 2700X است که زمان کمتری را صرف رندرگیری یک محتوا می کند.
اورکلاک با مادربرد MSI X470 GAMING PRO CARBON
اگرچه در این مطلب ما آموزش اورکلاک پردازنده AMD Ryzen 7 2700X را شرح می دهیم اما اگر از هر پردازنده سری 2000 رایزن استفاده می کنید، این مطلب به دردتان می خورد زیرا فرآیند افزایش فرکانس کاری در این پردازنده ها یکسان است. در این که شما باید اورکلاک پردازنده Ryzen 7 2700X را بروی مادربردهای مبتنی بر چیپ ست X470 انجام بدید شکی نیست، اما در نظر داشته باشید که برای اورکلاک یا افزایش فرکانس کاری از مادربردی باید استفاده کنید که دارای مدار تغذیه یا VRM قدرتمند باشد.
در این زمینه شرکت تایوانی MSI به تعهدات خود در ایجاد اورکلاکی پایدار پایبند بوده و سبد محصولاتی با قابلیت های ویژه را به بازار عرضه کرده است. اما چه چیزی بهتر از این که کاربر محصولی را انتخاب کند که هم از نظر اقتصادی به صرفه باشد و هم از نظر کیفیت ساخت و قدرت، چیزی از پرچمداران کم نداشته باشد. با تمام این تفاسیر پیشنهاد ما برای شما مادربرد MSI X470 GAMING PRO CARBON است.
همانطور که بارها این مورد را عنوان کرده ایم، بجز پردازنده و مادربرد، خنک کننده هم عامل مهمی در فرآیند اورکلاک محسوب می شود. پس اگر بعد از مطالعه این مطلب به فکر اورکلاک پردازنده سری 2000 رایزن افتادید، بهتر است خنک کننده استوک AMD را باز کرده و خنک کننده بهتری را برای این منظور در نظر بگیرید.
گام اول : کمی پردازنده خود را بشناسید
بهتر است قبل از اینکه پردازنده خود را اورکلاک کنید، تا حدودی از کارکرد آن و فرکانس تمام هسته ها آگاه شوید. برای این منظور به نرم افزار اختصاصی MSI یعنی COMMAND CENTER سر بزنید تا از کارکرد دقیق پردازنده مطلع شوید. در این نرم افزار کاربر با رابط کاربری زیبا می تواند به راحتی به نوع عملکرد هر هسته پردازنده مورد نظر دسترسی داشته باشد.
از آنجایی که در این مقاله اورکلاک پردازنده Ryzen 7 2700X را شرح می کنیم، بهتر است بدانید که این پردازنده با فرکانس کاری 3.7 گیگاهرتز و فرکانس بوست 4.3 گیگاهرتز فعالیت می کند اما این پردازنده برای تمام هسته های خود فرکانس 4.3 گیگاهرتز را در نظر می گیرد؟ پردازنده رایزن مد نظر ما تنها یک هسته خود را با حداکثر فرکانس 4.3 گیگاهرتز مجهز می کند.
برای این که درک بهتری از پردازنده، فرکانس کاری و ولتاژ این قطعه حساس داشته باشید، باید پردازنده را زیر بار کامل قرار دهید و پس از آن از طریق نرم افزارهای مانیتورینگ، فرکانس هسته ها و ولتاژ مورد نظر پردازنده را مشخص کنید. قبل از این کار شما احتیاج به نرم افزارهایی مانند Prime95، نرم افزار IntelBurnTest و Cinebench دارید تا بار کاملی را بر دوش پردازنده قرار دهید که البته پیشنهاد ما به شما نرم افزار Prime95 است.
این نرم افزار، پردازنده را در سخت ترین شرایط قرار می دهد و حتی می توان بیش از 1 ساعت این بار کامل را به پردازنده تحمیل کرد تا از نهایت حرارت ایجاد شده توسط پردازنده و مدار تغذیه و حتی شناخت بهتر خنک کننده در شرایط سخت آگاه شد. البته قبل از اجرای بنچمارک Prime95، باید نرم افزارهای مانیتورینگ را راه اندازی کنید.
برای این منظور نرم افزارهای بسیاری از جمله CPU-Z، HWMonitor، HWiNFO و AIDA64 ساخته شده اند که تمام این نرم افزارها محبوب و قابل اطمینان هستند. البته ام اس آی با نرم افزار COMMAND CENTER تمام ویژگی های یک نرم افزار مانیتورینگ خوب را در اختیار کاربر قرار داده پس برای راحتی بیشتر پیشنهاد می کنیم به این نرم افزار مراجعه کنید.
حال وقت آن است تا پردازنده را محک بزنیم. بنچمارک را راه اندازی کنید و عملکرد پردازنده را رصد کنید. با استرس پردازنده می توان بهتر به مشخصات کاری پردازنده دست یابیم. این نکته را هم در نظر داشته باشید که AMD حداکثر دمای 85 درجه سانتی گراد را برای پردازنده Ryzen 7 2700X امن می داند. پس اگر دمای پردازنده بیش از این شد بدانید که خنک کننده به خوبی وظیفه خودش را انجام نمی دهد.
پس از کسب اطلاعات کافی از پردازنده، کامپیوتر را مجدد راه اندازی کنید و به سرعت پس از راه اندازی کلید “Del” را بروی کیبورد فشار دهید تا به محیط بایوس مادربرد وارد شوید.
گام دوم : بریم پردازنده را اورکلاک کنیم
همانطور که می دانید محیط بایوس در مادربردهای MSI به دو محیط آسان و پیشرفته تقسیم شده است که با فشردن کلید F7 می توانید به محیط پیشرفته بایوس کوچ کنید.
به تنظیمات OC بروید. در این محیط شما می توانید به تنظیمات پیشرفته اورکلاک دسترسی داشته باشید.
از آنجایی که هدف ما افزایش فرکانس هسته ها از فرکانس پایه به فرکانس 4.2 گیگاهرتز است، پس در بخش CPU Ratio، گزینه Auto را به 42.00 تغییر می دهیم.
این نکته را هم در مطلب قبلی گفته ایم که بسته به شماره ساخت پردازنده، عملکرد متفاوتی را از دو پردازنده مشابه می بینیم. به طور مثال دو پردازنده 2700X که شماره ساخت متفاوتی دارند، عملکردی مختلف در اورکلاک دارند و ممکن است یک پردازنده به راحتی به فرکانس 4.4 گیگاهرتز دست یابد اما پردازنده دیگر به فرکانس 4.2 گیگاهرتز بسنده کند.
در بخش بعدی باید گزینه CPU Load-Line را کالیبراسیون کنیم. کمی پایین تر به گزینه DigitALL Power وارد شوید. در این بخش قصد داریم بروی CPU Load-Line Calibration تمرکز کنیم. در بعضی مواقع زمانی که بار کاری پردازنده افزایش می یابد، ولتاژ اصلی کاهش پیدا می کند. این وضعیت Vdroop نامیده می شود. این حالت ممکن است باعث بی ثباتی سیستم شما در هنگام اورکلاک شود. کالیبراسیون Loadline کامپوننت Vdroop را بهبود می بخشد و برای دستیابی به ثبات بهتر مفید است. پیشنهاد ما برای شما این است که کالیبراسیون CPU Loadline را به Mode 3 یا Mode 4 تنظیم کنید.
گزینه بعدی ما وارد شدن به بخش CPU Core Voltage است. در این بخش شما می توانید جریان وارد شده به پردازنده را کنترل کنید. برای دستیابی به فرکانس 3975 مگاهرتز احتیاج به ولتاژ 1.28 ولت داریم اما ما قصدمان افزایش فرکانس به 4.2 گیگاهرتز است. همانطور که گفتیم اورکلاک یعنی افزایش جریان. حال برای افزایش فرکانس پردازنده باید ولتاژ پردازنده را کمی بالا ببریم. برای این منظور بهترین ولتاژ را برای شروع این افزایش کارایی، 1.35 ولت می دانیم.
الان وقت آن رسیده که تنظیمات اعمال شده را ذخیره کنیم. برای این کار کلید F10 را فشار داده و گزینه YES را انتخاب کنید تا کامپیوتر مجدد راه اندازی شود. زمانی که کلید F10 را می زنید، برگه ای ظاهر می شود که تمام تغییرات انجام شده را نمایش می دهد. اما نکته جالب در این بخش غیر فعال شدن حالت AMD Cool’n’Quiet است.
گام سوم : اورکلاک ما پایدار است؟
اگر پس از راه اندازی مجدد، سیستم بوت نشود نشان از آن دارد که اورکلاک پردازنده AMD Ryzen 7 2700X در حالت پایدار قرار نگرفته و احتمالا با ولتاژ تعیین شده مشکل دارد که در این صورت می توانید مجدد به محیط بایوس وارد شده و ولتاژ را کمی پایین بیاورید. اما اگر سیستم پایدار بود، به محیط بایوس رفته و کمی ولتاژ پردازنده را افزایش دهید. این بار برای افزایش ولتاژ می توانید عدد 1.3625 ولت را برایCPU Core Voltage در نظر بگیرید. این نکته را هم بگوییم که شما می توانید این پردازنده را به ولتاژ 1.4 ولت و حتی 1.45 ولت هم برسانید اما در این ولتاژ حرارت پردازنده بالاتر رفته و اگر از خنک کننده خوب استفاده نکید، با مشکل روبرو می شوید.
اگر ذخیره این ولتاژ در بایوس با موفقیت انجام شد و البته سیستم هم بوت شد، بهتر است برای سنجش پایداری، پردازنده را تحت فشار یا استرس قرار دهیم. دو نرم افزار معروف Prime95 و IntelBurnTest می توانند استرس مجازی را شکل دهند تا متوجه شویم افزایش فرکانسی که در نظر گرفتم پایدار است یا خیر؟ البته باید بگوییم که در استفاده های روزمره، بازی ها و حتی رندرینگ هم چنین استرسی به سیستم شما وارد نمی شود اما بهتر است در نهایت کارایی پردازنده خود را با این نرم افزارها مورد آزمایش قرار دهید.
اگر در طول تست به محدوده دمای 85 درجه سانتی گراد دست یافتید، اورکلاک شما به خوبی انجام شده و خنک کننده پردازنده هم کار خود را به نحو احسنت انجام می دهد. اما اگر دمای پردازنده به 95 درجه رسید، باید هر چه سریع تر تست را نگه دارید و راه حلی برای کاهش دمای پردازنده پیدا کنید. این راه حل می توان تعویض خنک کننده یا کاهش ولتاژ پردازنده باشد. پس یادتان در هر شرایطی باید نرم افزارهای مانیتورینگ مد نظر را در حالت اجرا نگه دارید تا از جزئیات دقیق آگاه شوید.
گام آخر : فعال سازی گزینه AMD Cool’n’Quiet
اگر پس از این مراحل از همه چیز راضی بودید و با اورکلاک پایدار مواجه شدید، بهتر است کامپیوتر را مجدد راه اندازی کنید و به محیط بایوس بروید. اگر خاطرتان باشد هنگامی که می خواستیم تنظیمات بایوس را ذخیره کنیم، گزینه AMD Cool’n’Quiet به صورت خودکار غیر فعال شد. الان وقت آن رسیده تا به بخش OC بروید و در زیر گزینه CPU Features بخش AMD Cool’n’Quiet را پیدا کرده و با وارد شدن به آن گزینه Enabled را انتخاب کنید.
این گزینه باعث می شود پردازنده در زمان بیکاری با کاهش فرکانس و ولتاژ روبرو شود. همین مورد می تواند در مصرف انرژی صرفه جویی کند و البته به خنک کننده اجازه دهد فعالیتش را کم کرده و کمی استراحت کند.
امیدواریم این مقاله برای شما کاربران عزیز مفید واقع شود.
3 نظرات