انتخاب یک خنک کننده مناسب برای پردازنده می تواند در نتیجه نهایی عملکرد سیستم تاثیرگذار باشد. در واقع این انتخاب به توان حرارتی و محدودیت های قدرت پردازنده مربوط می شود در صورتی که بسیاری از کاربران از این محدودیت ها بی اطلاع هستند. ام اس آی برای افزایش عملکرد خنک سازی و بهینه سازی آن راهکارهایی را مانند CPU Cooler Tuning در نظر گرفته است که در ادامه به آن می پردازیم.
اینکه چه خنک کننده ای مناسب پردازنده شما است به دو مورد بستگی دارد. اولین مورد این است که پردازنده انتخابی دارای چه توان حرارتی و چه عملکردی است. قطعا هرچه توان حرارتی و عملکرد پردازنده بالاتر باشد به خنک کننده قدرتمندتری نیاز دارید. دومین مورد این است که کاربری شما از کامپیوتر چیست؟. چنانچه با نرم افزارهای رندرینگ مبتنی بر پردازنده کار می کنید که فشار زیادی را به پردازنده تحمیل می کند، باید از خنک کننده قدرتمندتری استفاده کنید.
پردازنده هایی مانند Core i5 / Core i7 / Core i9 خصوصاً در نسل 10 به خنک کننده خوبی نیاز دارند. خنک کننده های استوک شاید از پس دفع حرارت کارهای روزانه برآید اما در نرم افزارهایی مانند Blender و Cinebench یا در مجموع هر نرم افزار رندرینگ مبتنی بر پردازنده، هیچ کاربردی ندارد.
مادربردهایی مانند سری MSI B460 دارای دقیقترین نسبت عملکرد پردازنده به محدودیت های توان در کنار توان حرارتی را دارند. زمانی که محدودیت توان و توان حرارتی دارای اعداد بالاتری باشد، پردازنده حتی با فراکانس های بالا در زمان طولانی هم مشکلی ندارد. برای کاربرانی که اطلاعات زیادی در خصوص قطعاتی مانند پردازنده ندارند باید اینطور عنوان کنیم که یک پردازنده دارای چند مورد برای نشان عملکردی است که در ادامه به آن می پردازیم:
1- تعداد هسته و تعداد رشته های موازی (مثلا 8 هسته و 16 رشته)
2- توان حرارتی پردازنده که نشان از مصرف انرژی آن دارد (مثلا 95 وات)
3- محدودیت توان که نشان می دهد یک پردازنده تا چه دمایی می توان بار کاری را در نهایت عملکرد حفظ کند (مثلا 95 درجه سانتی گراد)
4- فرکانس پایه و فرکانس بوست (مثلا 3.2 گیگاهرتز و 4.6 گیگاهرتز)
5- نهایت عملکرد پردازشی در هر ساعت که یکی از مهمترین عوامل است اما به آن توجهی نمی شود (به این ویژگی IPC گفته می شود)
ویژگی جدید CPU Cooler Tuning
ویژگی جدید CPU Cooler Tuning که فعلا در مادربردهای Z490 / B460 / H410 محصولات MSI موجود است تنظیمات از پیش تعیین شده و پیشنهاداتی را برای شما دارد تا نصب و بهینه سازی در عملکرد را راحت تر کند. با انتخاب این ویژگی پنجره ای باز شده که از شما سوال می پرسد: خنک کننده استفاده شده از چه نوع است؟. این پنجره در اولین نصب و البته با هر بار پاک شدن CMOS یا حافظه بایوس خودنمایی می کند. نکته جالب این است که انتخاب های پیش روی شما بر اساس توان حرارتی ذکر شده است. به طور مثال خنک کننده های استوک توانایی پشتیبانی از توان حرارتی بالای پردازنده را ندارند به همین دلیل در این پنجره با توان حرارتی 65 وات تا 134 وات به نمایش در می آید. خنک کننده های بادی در مدل های مختلف می توان توان حرارتی بالاتری را پشتیبانی کنند که در این پنجره با توان حرارتی 255 وات ذکر شده. خنک کننده مایع هم با توجه به ابعاد رادیاتور و البته نوع ساختار پمپ و بلاک عملکردی متفاوت دارد که معمولا بیشترین توان حرارتی را پشتیبانی می کنند (بجز موارد خاص).
به طور مثال در مادربرد MAG B460M MORTAR WIFI ام اس آی گزینه های انتخابی به شرح زیر است: خنک کننده استوک با توان 65 وات، خنک کننده بادی با توان 255 وات و خنک کننده مایع با توان 255 وات. باید دقت کنید که پس از انتخاب خنک کننده در محیط بایوس باید کلید F10 را بزنید تا تنظیمات ذخیره شود.
پس از روشن شدن سیستم کلید Delete را بزنید تا وارد محیط بایوس شوید > می توانید با زدن دکمه F7 به تنظیمات پیشرفته بروید > بروی گزینه OC در سمت چپ کلیک کرده > و گزینه CPU Cooler Tuning را پیدا کنید
اگر تنظیمات از پیش تعیین شده توان حرارتی شما را راضی نمی کنید می توانید محدودیت توان را هم تغییر دهید که گزینه ای با نام Overclocking \ Advanced CPU configuration است. فقط باید این را هم بدانید که در صورت تغییر عدد محدودیت توان باید از خنک کننده ای کارآمد استفاده کنید. پیشنهاد می کنیم این محدودیت را بر اساس نوع خنک کننده تغییر دهید.
ممکن است با خود بگویید که تغییر در محدودیت های قدرت و دما چطور می تواند در عملکرد. در اینجا نتایج با تغییرات مختلف را مشاهده می کنید توسط پردازنده Core i5-10600 اینتل، مادربرد MAG B460M MORTAR و یک خنک کننده استوک اینتل گرفته شده است.
در نهایت اگر با استفاده از یک خنک کننده استوک اینتل تغییرات مختلف توان حرارتی را اعمال کنید نتیجه زیر به دست می آید. در توان حرارتی 65 وات دمای پردازنده بروی 70 درجه است و البته ضعیف ترین عملکرد را از پردازنده شاهد هستیم. اگر توان حرارتی بروی 95 وات تنظیم شود دمای پردازنده به 89 درجه سانیت گراد می رسد اما عملکرد پردازنده بهتر می شود. اما اگر توان حرارتی بریو 255 وات تنظیم شود عملکرد بسیار بهتر می شود اما دمای پردازنده به 100 درجه سانتی گراد می رسد که اصلا توصیه نمی شود و باید به یک خنک کننده قویتر مجهز شود. بهترین انتخاب برای خنک کننده استوک اینتل انتخاب توان حرارتی 65 وات است.
در نهایت باید این ویژگی را یک گزینه عالی دانست به خصوص برای کاربرانی که اصلاعات زیادی از تنظیمات سخت و تخصصی بایوس ندارند.