گیگابایت با گسترش محصولات رده بالای AORUS سعی دارد تا بخش بزرگی از بازار سخت افزار را از آن خود سازد. محصولاتی با ساختار عالی و طراحی خوب که می تواند به راحتی نظر هر بیننده ای را به سمت خود جلب کند. این بار در وب سایت بنچیمو یکی از مادربردهای مبتنی بر چیپ ست X299 را مورد بررسی قرار می دهیم. مادربردی از جنس AORUS با نام X299 AORUS MASTER که جانشینی برای مدل X299 AORUS GAMING 7 محسوب می شود.
نام تجاری AORUS مدتی است که مهمان دوستداران برند گیگابایت است. نامی که با خود کیفیت ساخت بالا و ویژگی های منحصر به فرد را به دنبال دارد. این بار گیگابایت برای استفاده از پردازنده های نسل 9 اینتل و به خصوص پردازنده های سری X این شرکت، مادربرد X299 AORUS MASTER را طراحی و روانه بازار کرد. حال بهتر است قبل از شروع مطلب نگاهی بیاندازیم به قابلیت ها و مشخصات این مادربرد.
اختصاصی بنچیمو : بررسی کارت گرافیک RTX 2060 GAMING OC PRO 6G گیگابایت
اختصاصی بنچیمو : بررسی کارت گرافیک AORUS RTX 2080 XTREME 8G گیگابایت
اختصاصی بنچیمو : بررسی مادربرد Z390 AORUS MASTER گیگابایت
جعبه و محتویات
از نظر ساختاری جعبه مادربرد X299 AORUS MASTER کاملا مشابه دیگر محصولات گیمینگ AORUS طراحی شده است. این جعبه با ترکیبی از رنگ بندی مشکی، نقره ای و نارنجی، سعی دارد تا در نگاه اول ماهیت محصول را مشخص کند. بروی جعبه مواردی مانند PCB با ساختار دولایه مس، مادربرد در رده گیمینگ با سوکت LGA 2066، مدار تغذیه 12 فاز دیجیتال، مبدل سیگنال دیجیتال به آنالوگ ESS، شبکه پر سرعت 2.5GbE، ماژول شبکه بی سیم اینتل با استاندارد 802.11ac، استاندارد شبکه WAVE 2، نورپردازی RGB FUSION، کنترل خودکار فن، پشتیبانی از پردازنده های سری X اینتل و پشتیبانی از حافظه های اینتل OPTANE مشاهده می شود.
پشت جعبه در کنار تصویر کاملی از مادربرد و ویژگی های یاد شده در بالا به مواردی مانند خنک کننده فعال، فناوری های به کار رفته در کارت صدا و خروجی صوتی، شارژ سریع گجت ها توسط USB، دکمه های قرار گرفته در پنل I/O، شیلدهای فلزی قرار گرفته بروی درگاه M.2 و اسلات PCIe، بایوس دوگانه، مشخصات نوشتاری مختصری از مادربرد و تصویرسازی ز پنل I/O اشاره شده است.
محتویات جعبه
- دفترچه راهنما
- راهنمای نصب
- دیسک نوری درایورها و نرم افزارهای جانبی
- آنتن شبکه بی سیم
- تعداد 4 عدد کابل ساتا 6 گیگابیت در ثانیه
- پیچ M.2 برای ثابت نگه داشتن حافظه های خشک
- دو کابل ترمیستور برای اندازه گیری دمای محل مورد نظر
- کابل رابط نوارهای RGB
- کابل نوارهای RGB آدرسی
- آداپتور G Connector برای اتصال پنل جلوی کیس به مادربرد
- دو بند چسبی برای مدیریت کابل
- برچسب های نشان AORUS برای چسباندن به بخش های مختلف و زیباسازی میز کار
نگاهی کلی
طراحی و ساختار
در نگاه اول، مادربرد X299 AORUS MASTER با ساختاری خوب و استفاده گسترده از شیلدهای فلزی جلب توجه می کند. با در دست گرفتن مادربرد ساختار سر سختانه، حس سنگینی بیش از حدی را القا می کند اما این سنگینی به دلیل استفاده از ویژگی های مثبت بی شماری است که بروی این مادربرد استفاده شده است. ساختاری مستحکم به همراه PCB شخصی سازی شده دو لایه، در کنار پوشش های فلزی برای استحکام و خنک کردن قطعات باعث شده تا این مادربرد مانند دیگر پرچمداران AORUS حرف هایی برای گفتن داشته باشد.
نشان AORUS بروی PCH و شیلدهای فلزی قرارگرفته بروی درگاه M.2 گردش چشم را در کل مجموعه محدود می کند. ترکیب رنگ نقره ای و مشکی کنتراست بصری خوبی را ایجاد کرده است اما خازن های قرمز رنگ ویما به این جذابیت بصری افزوده است.
گیگابایت ساختار خوب این مادربرد را در پشت محصول هم ادامه داده است. استفاده از بک پلیت یا پوشش فلزی باعث می شود تا از صدمات احتمالی به PCB مادربرد جلوگیری شود و یا با استفاده از قطعات سنگین، تا حدی با خم شدن مادربرد در دراز مدت مواجه نشویم. فاصله مناسب بک پلیت از PCB، گردش هوا را در زیر PCB فراهم می کند اما خود بک پلیت هم می تواند مانند هیت سینک های قرار گرفته بروی قطعات مختلف، حرارت بخش های مختلف مادربرد را دفع کند. پشت مادربرد هم برای زیبا سازی، نشان AORUS و نوشته TEAM UP. FIGHT ON جلب توجه می کند.
مادربرد X299 AORUS MASTER با سوکت LGA 2066 توانایی میزبانی از پردازنده های سری X اینتل را دارد. در این بررسی از پردازنده i9-7900X استفاده کردیم. پردازنده ای 14 نانومتری با 10 هسته پردازشی و 20 رشته موازی که در فرکانس پایه 3.30 گیگاهرتز و در حالت توربو 4.30 گیگاهرتز را تولید می کند. پردازنده مورد نظر با کش 13.75 مگابایت در L3 و TDP یا توان حرارتی 140 وات، در رده پردازنده های قدرتمند اینتل قرار دارد.
پردازنده های پشتیبانی شده
برای قدرت بخشیدن به پردازنده، گیگابایت از دو کانکتور 8 پین استفاده کرده است که به پوشش فلزی مجهز شده اند. این دو کانکتور برق، قدرت مورد نیاز پردازنده خصوصاً پردازنده های نسل 9 اینتل را فراهم می کند. برای رسیدن به بالاترین فرکانس کاری و اورکلاک پایدار، وجود این دو کانکتور 8 پین ضروری است.
وجود 8 اسلات DIMM با پشتیبانی از 128 گیگابایت ماژول رم DDR4 با فرکانس کاری 2133/2400/2666 به صورت استاندارد در این برد دیده می شود. کاربران می توانند با فعال کردن پروفایل XMP یا اورکلاک ماژول ها، فرکانس کاری رم را تا 4000 مگاهرتز افزایش دهند.
البته باید در نظر داشته باشید که به دلیل استفاده از 8 اسلات DIMM بروی این مادربرد، بهترین نوع اسمبل ماژول های رم چگونه است. چینش ماژول های رم با کیت 2/4/6/8 باید با روش زیر انجام شود.
مادربرد X299 AORUS MASTER در بخش اسلات های PCIe به 4 اسلات PCI Express x16 مجهز است که با استاندارد PCI Express 3.0 مطابقت دارند. قابل ذکر است که اسلات های PCIe عملکرد خود را مستقیما از پردازنده دریافت می کنند نه از چیپ ست مادربرد. پس انتخاب پردازنده می تواند بر عملکرد و نوع چینش کارت گرافیک ها تاثیر گذار باشد. در صورتی که از پردازنده هایی با پشتنیبانی از 44 خط PCIe استفاده کنید (پردازنده های 10 هسته ای یا بالاتر) می توانید از چینش x16/x8/x16/x8 یا چهار کارت گرافیک استفاده کنید اما اگر پردازنده تنها از 28 خط PCIe پشتیبانی کند (پردازنده های 6 هسته ای یا کمتر از 10 هسته) تنها می توانید از چینش x16/x8 استفاده کنید. قابل ذکر است که این مادربرد توانایی پشتیبانی از 2/3/4 کارت گرافیک انویدیا یا AMD را به طور همزمان دارا است.
در بخش اسلات های DIMM پوشش فلزی با نام Ultra Durable Memory Armor و در اسلات های PCIe با نام Ultra Durable PCIe Armor، فشار وارد شده از وزن بالای قطعات، اسمبل نادرست و گرمای بیش از حد، از اسلات ها را دفع می کند. در صورت نبود این پوشش های فلزی و استفاده از کارت گرافیک های سنگین وزن، پس از مدتی با مشکلات و شکستن اسلات PCIe روبرو می شوید.
اما کاربرانی که می خواهند از دو کارت گرافیک یا بیشتر در سیستم خود استفاده کنند، گیگابایت کانکتور برق اضافه ای را برای اسلات های PCIe در نظر گرفته است. با متصل کردن برق منبع تغذیه یا پاور به این کانکتور 6 پین، فشار کمتری به کانکتور 24 پین برق مادربرد آمده و مادربرد به اصطلاح می تواند نفس راحت تری بکشد.
در کنار این کانکتور 6 پین، تعداد 8 پورت ساتا از نوع 6 گیگابیت در ثانیه قرار گرفته است که دست کاربر را برای افزودن چند منبع ذخیره سازی یا دیگر قطعات مربوطه باز می گذارد. پشتیبانی از RAID 0/RAID 1/RAID 5/RAID 10 از دیگر خصوصیات این مادربرد است که می تواند سرعت بیشتر در انتقال داده را موجب شود.
تعداد 3 درگاه M.2 با پوشش های فلزی که نقش خنک کننده و جلوگیری از پخش گرمای دیگر قطعات مانند کارت گرافیک را بازی می کند، یکی دیگر از مواردی است که در کنار کارایی خوب، نقش زیادی در زیبایی بصری این مادربرد بازی کرده است. برای نصب سالیدها یا حافظه های خشک، پس از باز کردن پیچ و جدا کردن ترمال گاردها، باید پوشش پلاستیکی زیر هر ترمال گارد را جدا کرده تا حرارت سالیدها به خوبی از طریق چسب ها دفع شود. هر 3 درگاه M.2 در این مادربرد میزبان سالیدهایی با طول حداکثر 110 میلی متر هستند.
در پنل I/O یا پنل ارتباطی با شیلد متصل به بدنه همراه هستیم. این شیلد به بک پلیت متصل است تا از دردسرهای راه اندازی و اسمبل تا حدی کاسته شود. بروی این شیلد نشان AORUS و خطوطی با رنگ سفید برای تکمیل کردن طراحی در این بخش ظاهر شده است.
در این بخش دو دکمه مکانیکی برای روشن کردن سیستم و Clear CMOS دیده می شود. کلید Clear CMOS برای بازنشانی بایوس به تنظیمات کارخانه در زمان بروز مشکل کاربرد دارد. تعداد 5 پورت USB 3.0 با رنگ آبی، پورت USB 3.0 سفید رنگ برای Q-Flash یا بروزرسانی بایوس از طریق USB بی نیاز از پردازنده و رم، یک پورت USB 3.1 نسل دوم، یک پورت USB Type-C از نوع USB 3.1 نسل دوم، دو پورت LAN از نوع RJ-45 با سرعت 1 گیگابیت در ثانیه و 2.5 گیگابیت در ثانیه، آنتن شبکه بی سیم هیبریدی برای وای فای و بلوتوث، 5 جک 3.5 میلی متری صدا با پوشش طلایی برای کاهش نویز و خروجی اپتیکال S/PDIF در این بخش دیده می شود.
آنتن موجود در جعبه با پوشش دو باند 2.4 گیگاهرتز و 5 گیگاهرتز، ارتباط وای فای سیستم با استاندارد ac802.11 و بلوتوث نسخه 4.2 را امکان پذیر می سازد. پهنای باندی تا سرعت 867 مگابیت در ثانیه در کنار آنتنی با قابلیت تغیر زاویه، دریافت بهترین موقعیت سیگنالی را برای کاربر فراهم می کند. این آنتن با ساختار پلاستیکی، سبک و پایدار در هر شرایطی است.
این مادربرد در بخش ارتباطات ورودی و خروجی بسیار کامل ظاهر شده است. وجود کانکتورهای اتصال فن، خنک کننده مایع، اتصال نوارهای نورپردازی ساده و RGB آدرس پذیر، سنسورهای حرارتی و … که در زیر به آنها اشاره می کنیم:
- کانکتور 24 پین مادربرد
- دو کانکتور 8 پین پردازنده
- یک کانکتور 6 پین برای اتصال بیش از دو کارت گرافیک
- یک کانکتور 4 پین برای اتصال خنک کننده پردازنده
- یک کانکتور 4 پین برای اتصال خنک کننده مایع پردازنده
- چهار کانکتور 4 پین برای اتصال فن در بخش های مختلف
- دو کانکتور 4 پین هیبریدی برای اتصال فن یا پمپ خنک کننده مایع
- چهار کانکتور برای اتصال نوار LED آدری پذیر
- دو کانکتور برای اتصال نوار RGB با طول حداکثر 2 متر
- یک کانکتور 4 پین VROC اینتل برای RAID کردن و نهایت کارایی حافظه
- کانکتور اتصال پنل جلوی کیس به مادربرد
- خروجی صدای پنل جلوی کیس
- خروجی S/PDIF پنل جلوی کیس
- خروجی USB-C از نوع USB 3.1 نسل دو
- دو خروجی USB 3.1 نسل یک
- دو خروجی USB 2.0
- یک کانکتور Thunderbolt
- دو خروجی کابل ترمیستور برای اندازه گیری دمای محل مورد نظر
همانطور که مشاهده می کنید این محصول با توجه به قیمت مناسبی که دارد، از ویژگی های خوبی برخوردار است. در بخش زیرین مادربرد شاهد یک کلید مکانیکی و دو سوییچ هستیم. کلید مکانیکی سفید رنگ برای ریست کردن سیستم، سوییچ BIOS_SW برای کوچ کردن بین بایوس A و B و سوییچ SB برای غیر فعال کردن بایوس دوگانه Dual BIOS استفاده می شود. در کنار این سوییچ ها، سون سگمنت دو رقمی قرار گرفته است که در صورت نیاز، کاربر می تواند با پیدا کردن کد اعلام شده و مراجعه به دفترچه مشکل مورد نظر را رفع کند. البته گیگابایت برای عیب یابی سریع، چهار LED را در بخش های مختلف مادربرد در نظر گرفته است تا در صورت روشن شدن هر کدام در بخش های کارت گرافیک، پردازنده، رم و بوت شدن سیستم، عیب یابی سریع صورت گیرد.
خنک سازی
با باز کردن هیت سینک و پنل های قرار گرفته بروی مدار قدرت، به چند مورد خاص بر می خوریم. هیت سینک قرار گرفته بروی مدار تغذیه با پره های آلومینیومی و سطح تماس بالایی که با ماسفت ها و چوک ها برقرار کرده است، در کار خود که دفع حرارت است موفق عمل می کند.
گیگابایت مدتی است که بروی مادربردهای رده بالای خود ساختاری متفاوت را در نظر گرفته است. این ساختار باعث شده تا مدار قدرت یا رگولاتور ولتاژ با پایداری بیشتری در بار کاری یا اورکلاک ظاهر شود. خنک سازی این بخش از مادربرد می تواند کارایی کلی سیستم را بالا برده و در نهایت با ثبات بیشتری بار کاری را بر دوش پردازنده قرار دهد.
در ساختار خنک کننده مدار رگولاتور ولتاژ، دو هیت سینک با هیت پایپی 6 میلی متری متصل شده اند. بلاک خنک کننده هم با پد های حرارتی با ضخامت 5 میلی متر بروی ماسفت ها و چوک ها قرار گرفته اند تا حرارت را تا 2.7 برابر بیشتر از پدهای حرارتی معمولی دفع کند (به گفته گیگابایت). اما در این بین یکی از پیشرفت های گیگابایت در بخش خنک سازی نسبت به ماردبردهای X299 دیگر، فن فعال زیر پنل I/O است که برای خنک سازی ماسفت ها استفاده می شود. این فن توانایی تنظیم سرعت را در صورت افزایش دما دارد اما به صورت پیشفرض بروی سرعت پایه تنظیم شده است تا از نویز و صدای اضافه کم شود.
صدای فن استفاده شده شنیده نمی شود اما در صورت افزایش دمای این بخش و در حالی که کاربر از وجود این فن با خبر نباشد، به دنبال منبع صدا می گردد (به وضوح شنیده می شود).
اما در زیر این خنک کننده مدار قدرت یا مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده قرار گرفته است که از 12 فاز دیجیتال تشکیل شده است. گیگابایت برای این مادربرد از ماسفت های قدرتمند Intersil استفاده کرده است. این ماسفت ها برای کنترل کردن دیجیتال جریان ورودی به پردازنده می توانند با پیکربندی دیجیتال هفت مرحله ای کنترل این بخش را در دست بگیرند. کنترلر PWM دیجیتال نام برده با کد ISL69138 از دقت بالای ±0.5% برخوردار است.
سیستم خنک کننده این مادربرد را تحت بار کامل پردازنده به مدت 15 دقیقه سنجیدیم و با تصویر برداری حرارتی و استفاده از نرم افزار HWMonitor به موارد زیر دست یافتیم:
- در تصویر برداری حرارتی، دمای هیت سینک قرار گرفته بروی مدار رگولاتور ولتاژ برابر با 57.8 درجه سانتی گراد بود و در نرم افزار HWMonitor دما در بخش VRM برابر با 67 درجه سانتی گراد بود.
- پخش حرارت در هیت سینک به کار رفته به خوبی صورت گرفته و با بالا رفتن حرارت پردازنده به میزان 17 درجه سانتی گراد، دمای VRM تنها 3 درجه بالاتر رفت که این مورد را باید مدیون سیستم خنک کننده فعال و غیر فعال این مادربرد دانست.
- سرعت فن خنک کننده مدار قدرت به طور میانگین بروی 3770 دور در دقیقه بود اما با بالا رفتن حرارت و در رندرینگ ها، فن به طور متوسط با سرعت 5921 دور در دقیقه کار می کرد و در بالاترین دور با 10887 دور در دقیقه روبرو بودیم.
سیستم خنک کننده به خوبی توانست از پس حرارت مدار قدرت بر آید. با افزایش استرس پردازنده، دمای این قطعه از 60 به 81 درجه سانتی گراد افزایش یافت اما مدار قدرت تنها با اختلاف 3 درجه سانتی گراد از 67 درجه سانتی گراد به 70 درجه سانتی گراد رسید. البته برای رسیدن به چنین دمایی افزایش استرس را تا 20 دقیقه ادامه دادیم که در نتیجه، خنک کننده توانست دما را در محدوده ای مشخص ثابت نگه دارد.
بخش صوتی
گیگابایت مادربرد X299 AORUS MASTER را به کدک Realtek ALC1220 مجهز کرده است. پرازشگر صوتی که در بسیاری از محصولات دیده می شود اما گیگابایت برای متمایز کردن این مادربرد، از تصفیه کننده ها و پردازشگرهای صوتی دیگر هم استفاده کرده است. این پردازشگر صوتی باعث شده تا با صدای خروجی کریستالی همراه باشیم و با محدوده داینامیک و شفافیت بالا با استاندارد THD، تفاوت بسیار را نسبت به پردازشگرهای صوتی قدیمی شاهد باشیم. محدوده خروجی db120 خصوصاً برای هدفون هایی با امپدانس بالا کاملاً کاربردی است.
استفاده از خازن های طلایی Nichicon برای تصفیه هر چه بهتر صدای خروجی یکی دیگر از ویژگی های بخش صوتی این مادربرد است. خازن هایی که با تحمل حرارتی بالا، تصفیه خود را برای عمق بخشیدن به صدا انجام می دهند و برای دوستداران صدای بم، صدایی با باس عمیق را تولید می کنند.
اما خازن های قرمز رنگ FKP2-330/100 از شرکت WIMA برای تصفیه فرکانس های بالا استفاده شده اند. خازن هایی با ارزش که کیفیت ساخت بالای آنها موجب شده تا در دمای 50 درجه زیر صفر تا 100 درجه سانتی گراد بالای صفر تحمل کارکرد داشته باشند. این خازن ها با تصفیه چهار مرحه ای تا 300 هزار ساعت طول عمر دارند.
برای تبدیل سینگنال های صوتی دیجیتال به آنالوگ و برای هر چه بهتر شدن صدای خروجی، گیگابایت از دک ESS Technology استفاده کرده است. دک ESS برای درک بهتر صدای فراگیر به کار گرفته شده است. پردازشگرهای صوتی ESS در محصولات رده بالا، هدفون های گران قیمت، اسمارت فون ها و هر آنچه که نیاز به تجربه شنیدن صدایی زنده دارد استفاده می شود.
نورپردازی
نورپردازی محصولات گیگابایت با نام RGB FUSION به سبک ویژه ای خوشایند است. این نورپردازی در 3 بخش مادربرد به صورت RGB پراکنده شده است. با اینکه نورپردازی این مادربرد ساده است اما با توجه به جایگاه مناسب و افکت های ویژه ای که از طریق نرم افزار اختصاصی مدیریت می شوند، جلب توجه می کند.
اما مهمترین قابلیت، مدیریت نوارهای نورپردازی RGB یا آدرس پذیر است که می تواند محیط کیس را زیباتر سازد. با توجه به کانکتورهایی که برای این بخش در نظر گرفته شده است می توانید نوارهایی با طول 2 متر یا نوارهای آدرس پذیر با 300 عدد LED را همگام سازی کنید. همچنین همگام سازی دیگر قطعات مانند فن های RGB یا دیگر قطعاتی که از نورپردازی RGB سود می برند یکی دیگر از جذابیت های بصری به کار رفته است.
بنچمارک
مادربرد X299 AORUS MASTER یک محصول گیمینگ است اما این موضوع را باید در نظر داشته باشید که این محصول با توجه به چیپ ست و پردازنده های استفاده شده، گزینه مناسبی است برای رندرینگ و تولید محتوا. بر همین اساس بنچمارک های گرفته شده شامل سرعت قطعات، بازی ها و رندریگ محتوا است.
رندرینگ محتوا
بازی ها و 3DMARK
نتیجه گیری
مادربرد X299 AORUS MASTER به عنوان محصولی خوش قیمت که باعث شده آن را در میان میان رده های بازار قرار دهد، عملکردی بسیار بهتر از قیمت مشخص شده دارد. مادربردی که در بخش ظاهری با خنک کننده هایی که جلب توجه می کنند، ترکیب رنگی که هماهنگ سازی با هر قطعه ای را آسان می سازد و نورپردازی خوب با ویژگی هایی که می تواند جذابیت بصری را دو چندان کند.
در بخش کیفیت ساخت و استفاده از قطعات با کیفیت باید بگوییم که نسبت به قیمت 340 دلاری، گیگابایت سنگ تمام گذاشته است. قطعاتی با کیفیت در بخش های مختلف از جمله مدار قدرت یا رگولاتور، بخش صدا و تصفیه کننده های صوتی، متریال به کار رفته در بدنه و بک پلیتی با ضخامت زیاد که تنها در محصولات رده بالا شاهدش هستیم، همه و همه برای چنین محصولی با این قیمت عالی به نظر می رسد.
عملکرد مادربرد هم بسته به نوع پردازنده انتخابی می تواند متفاوت باشد اما در مجموع بجز زمانی که برای ثبات بایوس در تنظیمات مختلف صرف کردیم، در همه موارد عملکردی عالی را از X299 AORUS MASTER شاهد بودیم. پورت ها و کانکتورهای ورودی و خروجی کامل از دیگر مواردی است که خیال کاربر را برای استفاده از قطعات جانبی، ارتباطات راحت یا زیباسازی حرفه ای میز کار راحت می کند. در آخر باید این نکته را اعلام کنیم که اگر قصد خرید مادربردی مبتنی بر چیپ ست X299 را دارید، X299 AORUS MASTER می تواند نظر شما را جلب کند.