مادربردهای ASRock به قبرستان پردازندههای Ryzen 9000 تبدیل شدهاند. طبق گزارشهای منتشرشده، تاکنون بیش از 200 مورد از خرابی این پردازندهها گزارش شده که بسیاری از آنها مدلهای گرانقیمت مانند Ryzen 7 9800X3D بودهاند و در حین استفاده روی مادربردهای ASRock دچار سوختگی شدهاند.
این مشکل همچنان پس از چندین ماه ادامه دارد و زمانی بیشتر بر سر زبانها افتاد که یوتیوبر Tech Yes City هم با آن مواجه شد. خوشبختانه حالا سرنخهایی درباره علت احتمالی این مشکل به دست آمده است.
در گزارشهای قبلی، مشکل به نوسانات ولتاژ تراشه نسبت داده شده بود، مشابه مشکلی که دو سال پیش در سری Ryzen 7000 مشاهده شده بود. گفته میشد مقادیر ولتاژ، بسیار بالاتر از سطح توصیهشده توسط AMD بودند و همین موضوع باعث بروز مشکلات سوختگی شد. اما در جریان نمایشگاه Computex، تیم Tech Yes City جلسهای غیررسمی با نمایندگان ASRock داشت که در آن، علت اصلی این مشکل فاش شد.
بر اساس گفتههای تیم ASRock، مشکل به مقادیر EDC (جریان طراحی الکتریکی) و TDC (جریان طراحی حرارتی) مربوط میشود. در واقع، آنها این وضعیت را نتیجه عملکرد بیش از حد قابلیت Precision Boost Overdrive یا PBO دانستند. مادربردهای میانرده و بالارده مانند B650E ،X670E Taichi و حتی B850 Steel Legend به صورت پیشفرض پردازندههای Ryzen 9000 را در حالت حداکثری PBO اجرا میکنند.
مسئله اصلی مادربردهای ASRock این است که تنظیمات PBO را بیش از حد افزایش میدهند و این باعث وارد آمدن فشار الکتریکی بیش از حد به پردازندهها و در نتیجه سوختن آنها میشود. بالا رفتن مقادیر EDC و TDC نسبت به توصیههای AMD باعث میشود پردازنده تحت استرس بیشتری قرار گیرد، حتی اگر سیستم دارای سیستم خنککننده مناسب باشد. در این شرایط، بخشهای داخلی پردازنده به مدت طولانیتری در معرض آسیب قرار میگیرند. بدتر اینکه، فعالسازی PBO در نرمافزار AMD Ryzen Master به صورت خودکار انجام میشود.
در واقع، طبق گزارش دکتر ایان کاترس (Ian Cutress)، تنها نصب برخی نسخههای Ryzen Master کافی است تا پردازنده شما را به طور خودکار در حالت PBO قرار دهد — بدون آنکه کاربر یا حتی BIOS متوجه این تغییر شود! بدتر از آن اینکه حتی با تنظیمات BIOS هم نمیتوان جلوی این کار را گرفت.
وقتی Ryzen Master نصب میشود، پردازنده به طور خودکار وارد حالت PBO میشود، اما به نرمافزار و BIOS میگوید که این اتفاق نیفتاده! تنها راه غیرفعال کردن آن، این است که ابتدا PBO را بهصورت دستی فعال کنید، سپس دوباره غیرفعالاش کنید.
— دکتر ایان کاترس، 27 مه 2025
در نتیجه، اگر این رفتار Ryzen Master با تنظیمات بالای EDC و TDC در BIOS مادربردهای ASRock ترکیب شود، نتیجه فاجعهبار خواهد بود. در این شرایط، هم AMD و هم ASRock در شکلگیری این مشکل مقصر هستند.
حالا به عنوان یک مصرفکننده چه باید کرد ؟
شرکت ASRock توصیه کرده که آخرین نسخه BIOS را برای مادربردهای خود نصب کنید تا مشکل تنظیمات ولتاژ تا حد زیادی رفع شود. با این حال، تاکنون هیچکدام از شرکتهای AMD یا ASRock بیانیه رسمی در اینباره منتشر نکردهاند و این نشان میدهد هنوز وضعیت پشت پرده کاملاً شفاف نیست.
ما اینجا در رسانه خبری بنچیمو همچنان اخبار مربوط به این موضوع را دنبال میکنیم و در صورت دریافت اطلاعات جدید، شما را در جریان خواهیم گذاشت. شما در مورد خرابی پردازندههای Ryzen 9000 روی مادربردهای ASRock چه نظری دارید؟ با ما به اشتراک بگذارید.