بررسی مادربرد B860 EAGLE WIFI6E گیگابایت

پس از مادربردهای سری Z890 این بار نوبت مادربردهایی با چیپ ست B860 است تا میزبانی برای پردازنده های Core Ultra 200 اینتل باشند. مادربردهایی پتانسیل بالایی برای به چالش کشیدن پردازنده دارند و از جدیدترین فناوری های ساخت این صنعت پشتیبانی می کنند، قیمت نهایی کمتری نسبت به مادربردهای Z890 دارند که همین موضوع شانس این مدل از مادربردها را در بازار بالا می برد اما تنها یک کمبود اصلی در این سری پیدا می شود که آن هم مربوط به اورکلاک پردازنده است. البته این موضوع برای بسیاری از کاربران اهمیت ندارد زیرا کاربران محدودی هستند که پردازنده خود را اورکلاک می کنند. مادربرد GIGABYTE B860 EAGLE WIFI6E در این بررسی همراه رسانه تخصصی بنچیمو است.

مقدمه

اینتل با سری Core Ultra 200 از ساختار یکپارچه فاصله گرفت و به سمت ساختار کاشی رفت. پردازنده پرچمدار این نسل با نام Core Ultra 9 285K عرضه شد که یک نمونه 24 هسته ای متشکل از 8 هسته P و 16 هسته E با 24 رشته موازی است. توان اعلامی این پردازنده 125 وات و 250 وات در حداکثر است اما می توان با برداشتن محدودیت ها به توان های بیشتر دست پیدا کرد. فرکانس پایه 3.7 گیگاهرتز و فرکانس بوست 5.7 گیگاهرتز به همراه 36 مگابایت حافظه نهان یا کش L3 از دیگر مشخصات این پردازنده پرچمدار است.

حال برای استفاده از این نسل، نیاز است تا مادربرد خود را به روز کنید یا اگر تازه به فکر خرید کامپیوتر افتاده اید، تنها بین مادربردهای سری 800 اینتل باید به دنبال محصول مورد نظر باشید. اگر این قصد را دارید تا انتهای بررسی همراه ما باشید. مادربرد GIGABYTE B860 EAGLE WIFI6E مهمان آتلیه رسانه بنچیمو است.

بررسی اختصاصی مادربرد X870E AORUS ELITE WIFI7 گیگابایت

بررسی مادربرد Gigabyte Z790 AORUS Elite X WiFi7

بررسی اختصاصی مادربرد Z890 AORUS ELITE WIFI7 گیگابایت

بررسی اختصاصی مادربرد Z890 AORUS Pro Ice گیگابایت

نگاهی به Core Ultra 200

پردازنده‌های جدید Core Ultra اینتل همچنان از معماری هیبریدی استفاده می‌کنند که شامل ترکیبی از P-core (هسته‌های پرفورمنس) و E-core (هسته‌های کارایی) است. این طراحی به پردازنده‌ها اجازه می‌دهد تا در بارهای کاری مختلف عملکرد بهینه‌تری داشته باشند. در نسل جدید پردازنده‌های اینتل، IPC یا عملکرد در هر کلاک به طور قابل توجهی بهبود یافته است. طبق اعلام اینتل، P-coreها در این پردازنده‌ها 9 درصد نسبت به نسل قبل بهبود IPC داشته‌اند و E-coreها نیز 32 درصد IPC بهتر را ارائه می‌دهند.

یکی دیگر از ویژگی‌های مهم این نسل، بهینه‌سازی‌های انجام‌شده در بخش حافظه کش است. P-coreها اکنون 3 مگابایت کش L2 دارند و E-coreها دارای 4 مگابایت کش L2 هستند. کش L2 نسبت به کش L3 سرعت و پهنای باند بیشتری دارد که این می‌تواند تاثیر مستقیمی بر عملکرد کلی پردازنده داشته باشد.

علاوه بر این، پردازنده‌های جدید اینتل از Thread Director جدید بهره می‌برند که به پردازنده کمک می‌کند تا بارهای مختلف کاری را به طور بهینه بین P-core و E-core توزیع کند و دیگر خبری از دو رشته برای هر هسته نیست. در این مدل، Thread Director ابتدا کارها را به E-coreها اختصاص می‌دهد و زمانی که بار کاری افزایش پیدا کند، به P-coreها منتقل می‌شود.

سوکت جدید LGA 1851

یکی از بزرگ‌ترین تغییرات در پردازنده‌های جدید اینتل، استفاده از سوکت جدید LGA 1851 است. این اولین بار است که اینتل از این سوکت در پردازنده‌های دسکتاپی خود استفاده می‌کند. در مقایسه با سوکت قبلی LGA 1700 که توانسته بود طی 3 سال 3 نسل مختلف پردازنده‌ها را پشتیبانی کند، سوکت LGA 1851 برای پردازنده‌های جدید طراحی شده و نیاز به مادربردهای جدید از سری 800 اینتل مانند Z890 دارد. این تغییر سوکت به معنای این است که کاربران برای استفاده از پردازنده‌های جدید باید مادربرد جدید تهیه کنند.

مانند همیشه در این بخش باید نگاهی به مشخصات کلیدی مادربرد داشته باشیم:

مشخصات کلیدی

طراحی و چیدمان

با نگاهی به مادربرد B860 EAGLE WIFI6E گیگابایت، یک طراحی خاکستری مشکی را می‌بینیم که همان زبان سری EAGLE را یدک می‌کشد. نوشته‌های مختلف و نشان این زیر برند روی هیت‌سینک قرار گرفته و PCB به چاپ هماهنگی مجهز است. طراحی کلی با توجه به میان رده بودن مادربرد بسیار خوب است و باید بگوییم نسبت به قیمت و حتی نسبت به رقبا طراحی بهتری دارد. هماهنگی و المان های مختلف در کنار حجم های سه بعدی روی هیت سینک بسیار زیبا هستند.

اجزای انتقال برق و مدار قدرت یا رگولاتور ولتاژ را در اطراف سوکت پردازنده می‌توان به‌خوبی دید که یکی از مهم‌ترین فاکتورها برای تشخیص مادربردهای پرچم‌دار، رده‌بالا، میان‌رده و اقتصادی است. البته اگر قرار بر نگاهی دقیق‌تر باشد، باید هیت‌سینک‌ها را از روی مادربرد جدا کرد که این کار را انجام می‌دهیم. جریان توسط یک کانکتور 8 پین به سمت مدار قدرت هدایت می‌شود پس در زمان انتخاب منبع تغذیه لازم نیست دقت کنید که حتماً پاور دو کانکتور 8 پین یا یک 8 پین دو چهار پین یا چهار چهار پین داشته باشد.

در اینجا ما یک طراحی مدار دیجیتال دوقلو 2+1+12 فاز داریم؛ بنابراین برای پردازنده ریل Vcore با چینش موازی 6+6 فاز در طراحی برق دیده می شود یعنی 12 فاز این مدار قدرت مربوط به پردازنده است. مراحل انتقال در اینجا دارای آمپراژ 50 آمپر هستند، بنابراین در مجموع 600 آمپر برای پردازنده در دسترس خواهد بود. این میزان آمپر زیاد است، البته کم هم نیست اما برای استفاده از پروفایل پیش‌فرض پردازنده این مقدار قابل‌ قبول است. البته مهمترین تغییر مادربردهایی با چیپ ست B860 و Z890 قابلیت اورکلاک پردازنده است. در مادربردهای B860 قابلیت اورکلاک پردازنده در دسترس شما نیست پس بهتر است در زمان انتخاب پردازنده به این موضوع دقت کنید. بقیه فاز های مدار قدرت مربوط به VCCGT برای گرافیک یکپارچه پردازنده و VCCAUX برای PCIe و کنترلر حافظه هستند.

روی مدار قدرت یا VRM پوشش هیت‌سینک‌های بزرگ دیده می‌شود. هیت‌سینک بزرگ‌تر، نه‌تنها وظیفه خنک‌سازی VRM را بر عهده دارد؛ بلکه به‌عنوان یک پوشش پنل I/O هم در نظر گرفته شده است که طراحی این بخش را یکپارچه و بهتر نشان می‌دهد. زیر این هیت‌سینک‌ها برای اتصال بهتر به ماژول‌های قدرت، ترمال پدهایی باقدرت انتقال حرارت 5 وات نیز قرار گرفته است. این هیت‌سینک‌ها طراحی متراکم یک‌دست ندارند، ساختار اصلی متشکل از تجمع باله‌ها در جهت‌های مختلف است تا با جریان‌پیداکردن هوا در بین باله‌ها، واکنش انتقال گرما بیشتر شود. نشان EAGLE در پنلی دیگر روی هیت سینک بزرگ به نمایش در آمده که طراحی بسیار جذابی دارد.

با حرکت در بالای برد، هدرهای فن CPU OPT اختیاری و CPU fan اصلی 4 پین و هدر RGB آدرس پذیر 3 پین داریم. کمی آنطرف تر کلید فزیزکی سفید رنگ Q-Flash قابل مشاهده است. در کنار کانکتور 24 پین مادربرد، اسلات‌های DIMM رم را می‌توان دید، 4 اسلات DDR5 داریم که از حافظه DDR5 کلاس DIMM و CUDIMM تا نهایت فرکانس 9066 مگاهرتز پشتیبانی می‌کنند. همان‌طور که گفته شد، پشتیبانی از حافظه DDR5 در سری مادربردهای 800 اینتل بسیار بهتر از نسل قبل خواهد بود و جدا از اینکه می‌تواند از فرکانس های بیش از 8000MT/s به راحتی پشتیبانی کند، اکنون می‌تواند تا 256 گیگابایت را با استیک‌های جدید 64 گیگابایتی پشتیبانی کند.

در امتداد لبه برد، اتصال برق ATX مادربرد 24 پین، هدر USB-C 3.2 Gen 2×2، هدر USB 3.2 Gen 1 و چهار پورت SATA 6GB/s که در زاویه 90 درجه قرار دارند هم دیده می‌شود.

با توجه به این که مادربرد B860 EAGLE WIFI6E گیگابایت یک برد میان رده با قیمت نسبتاً اقتصادی است اما گیگابایت همچنان در استفاده از نصب بدون ابزار پافشاری داشته. هیت‌سینک‌ M.2، سالیدها، کارت گرافیک و حتی آنتن شبکه بی سیم بدون کمترین زحمت روی این مادربرد اسمبل می‌شوند.

اولین درگاه M.2 دارای یک هیت‌سینک با چگالی نسبتاً بالا است که با ترمال پدهای ضخیم، به دفع حرارت SSD و پایداری حتی در سرعت‌های بالای انتقال داده هم کمک می‌کند. این هیت‌سینک دارای نوع اتصال M.2 EZ-Latch Click یا نصب بدون ابزار است که تنها با یک کلید فیزیکی آزاد شده و قابل‌استفاده است. همچنین SSDهایی که روی این مادربرد نصب می‌شوند هم بدون ابزار روی درگاه‌ها قرار می‌گیرند. گیگابایت این قابلیت را M.2 EZ-Latch Plus نام‌گذاری کرده است. در مجموع روی این مادربرد سه درگاه M.2 قرار گرفته، بجز درگاه اول که به رابط PCIe 5.0 x4 مجهز است و با پردازنده مدیریت می شود، بقیه به رابط PCIe 4.0 x4/x2 مجهز هستند و مدیریت آنها با چیپ ست است.

در بخش اسلات‌های PCIe، اسلات اول با رابط PCIe 5.0 x16 یک ساختار بسیار مستحکم دارد. این اسلات با نام PCIe UD Slot X از صدمات احتمالی در زمان اسمبل بد یا وزن بالای کارت‌های پرچم‌دار محافظت می‌شود. اسلات دوم و سوم دارای رابط PCIe 4.0 x4 هستند. نکته جالب، فاصله زیاد بین اسلات اول و دو اسلات دیگر است. در واقع زمانی که از کارت‌های پرچم‌دار استفاده می‌کنید، چهار اسلات از کیس اشغال می‌شود و اگر فاصله اسلات‌های PCIe روی این مادربرد کم بود، قادر به استفاده از اسلات‌های دوم و سوم نبودید.

نکته مهم دیگر قابلیت PCIe EZ-Latch Plus است که با کمترین زحمت می‌توان کارت گرافیک را از روی مادربرد جدا کرد. معمولاً قفل کارت گرافیک در انتهای اسلات PCIe قرار می‌گیرد؛ اما گیگابایت این قفل را پایین اسلات‌های رم طراحی کرده تا راحت‌تر و بدون زحمت کارت را از روی اسلات جدا کنید. این سیستم مکانیکی به‌خوبی کار خود را انجام می‌دهد و بسیار راضی‌کننده است خصوصاً اگر از کارت گرافیک‌های پرچم‌دار استفاده کنید.

پنل I/O یا ورودی/خروجی پشت مادربرد دارای یک شیلد از پیش نصب شده است که اسمبل راحت‌تر و ظاهری بهتر را به مادربرد می‌دهد. در این بخش شاهد یک پورت PS/2 برای کیبورد یا ماوس های قدیمی، چهار پورت USB 2.0، یک پورت HDMI و یک DisplayPort، یک USB-C 3.2 Gen 2×2، یک USB 3.2 Gen 2، یک پورت RJ-45، کانکتور آنتن شبکه بی سیم که به اتصال آسان مجهز است و سه جک 3.5 میلی متری صدا هستیم. انتظار داشتیم تعداد پورت های USB خصوصاً پورت های پر سرعت بیشتر باشد هرچند می دانیم که یکی دیگر از تفاوت های مهم چیپ ست B860 نسبت به Z890، لاین کشی کمتر آن است.

بایوس

گیگابایت در سال های اخیر دست به سر و روی محیط بایوس مادربردهایش کشیده. بایوس های جدید بسیار کامل و زیبا طراحی شده اند و کار کردن با آن آسان است. همچنین گیگابایت از بایوس استاندارد 256 مگابیت AMI UEFI استفاده کرده. در هنگام راه‌اندازی اولیه در بایوس، خود را در EASY MODE خواهید دید که در آن می‌توانید اطلاعات سیستم را در یک نگاه پیدا کنید، مواردی مانند مدل پردازنده، نسخه بایوس نصب شده، اطلاعات رم، سرعت پردازنده و حافظه و همچنین برخی از اطلاعات دما و ولتاژ در این بخش قابل مشاهده است. حتی می‌توانید به راحتی پروفایل XMP حافظه خود را تغییر دهید و همچنین به Smart Fan 6 گیگابایت برای کنترل فن ها دسترسی داشته باشید.

از EASY MODE می توانید به سرعت همه فن ها را روی سرعت 100٪ قرار دهید و همچنین رم را روی سرعت نامی با تنظیمات XMP تنظیم کنید. آخرین چیزی که در اینجا باید به آن توجه کنید این است که می توانید به راحتی بایوس خود را از ابزار “Q-Flash” واقع در این صفحه نیز به‌روزرسانی کنید.

سیستم تست

عملکرد B860 EAGLE WIFI6E

تست‌های رسانه بنچیمو براین‌اساس است که مادربرد را در شرایط و سناریوهای مختلف بسنجیم. تست‌هایی مانند بنچمارک‌های مصنوعی، رندرها، بازی، ذخیره‌سازی، رم، فشرده‌سازی، وب، مولتی مدیا و در نهایت دمای مهم‌ترین قطعات ساختاری یعنی VRM در این بررسی قابل‌مشاهده است. در این بررسی سعی کرده ایم که نگاه بهترین به تفاوت عملکرد پردازنده های پرچمدار 285K و 9950X داشته باشیم. زیرا کمتر پیش می آید که از یک مدل مادربرد به طور همزمان هم Intel آن در اختیار ما باشد و هم نمونه AMD. با این وجود رقابت بیشتر بر روی پردازنده ها است و اختلاف امتیاز بین پردازنده های Intel و AMD هیچ ارتباطی به مادربرد ندارد.

AIDA64

تست AIDA64 مربوط به حافظه نهان پردازنده و عملکرد حافظه است. در این تست عملکرد رم DDR5 را می‌سنجیم و سپس حافظه نهان L1، L2 و L3 پردازنده را بررسی می‌کنیم. AIDA64 دارای یک معیار عالی است که نمای کلی خوبی از همه این ویژگی‌های عملکردی ارائه می‌دهد.