چطور مدیریت درگاه M.2 و PCIe را بین پردازنده و چیپ ست تغییر دهیم؟

مادربردهایی که به درگاه نسل چهارم M.2 و PCIe مجهز هستند، این پشتیبانی را برای تمام درگاه ها در نظر نگرفته اند. دلیل این موضوع هم می تواند پشتیبانی کم پردازنده از خطوط نسل چهار، پستیبانی نکردن چیپ ست از خطوط نسل چهار و البته تعداد درگاه های استفاده شده در مادربرد باشد. زمانی که مادربردی به طور مثال به چهار درگاه نسل چهار مجهز شده باشد، قطعاً باید یکی از این درگاه ها به نسل سوم مجهز شود که باز هم دلیل آن خطوط PCIe 4.0 است. با این وجود متوجه شدید که مدیریت درگاه های نسل چهار PCIe و M.2 بر عهده پردازنده و چیپ ست است. اما سوال اینجاست که آیا می توان مدیریت این درگاه ها را بین پردازنده و چیپ ست تغییر داد؟ جواب مثبت است اما چطور؟

مادربردی مانند B550 Unify یا B550 Unify-X دارای چهار درگاه M.2 هستند که اولین درگاه از نسل چهار است و مدیریت آن هم با پردازنده است. درگاه های دوم و سوم بسته به نیاز شما می تواند مدیریت آن با پردازنده یا چیپ ست باشد. اما درگاه چهارم مدیریت آن با چیپ ست است که دلیل آن هم پشتیبانی نکردن چیپ ست از نسل چهار این رابط است.

همانطور که گقتیم در این مقاله قصد داریم تا مدیریت درگاه دوم و سوم را بین پردازنده و چیپ ست تغییر دهیم. درگاه های M.2 در حالت استاندارد با این چینش فعالیت می کنند:

درگاه M.2 اول با مدیریت پردازنده و از نسل چهار

درگاه M.2 دوم و سوم با مدیریت چیپ ست و از نسل سه

درگاه M.2 چهارم با مدیریت چیپ ست و از نسل سه

و اما چینش و نوع فعالیت اسلات های PCIe هم در مادربرد به این صورن است:

اسلات PCIe اول با مدیریت پردازنده از نوع نسل چهار و PCIe 4.0 x16

اسلات دوم و سوم  با مدیریت چیپ ست از نوع نسل سوم و PCI 3.0 x1

اسلات چهارم با مدیریت چیپ ست و از نوع نسل سوم و PCIe 3.0 x4

تغییر مدیریت درگاه M.2 بین CPU و Chipset تنها برای درگاه های M2_2 و M2_3 است. شرکت MSI دو گزینه پهنای باند برای اسلات M2_2 و M2_3 ارائه می دهد: حالت CPU و حالت Chipset. تنظیمات استاندارد با مدیریت چیپ ست است، به این معنی که آنها از PCIe 3.0 خطوط چیپ ست B550 استفاده می کنند. برای اتصال این دو درگاه به پردازنده و استفاده از پهنای باند بیشتر PCIe 4.0 x4 می توانید مدیریت را به پردازنده بدهید.

اگر مدیریت درگاه M.2 دوم و سوم را به پردازنده بدهید، این درگاه ها به جای استفاده از رابط PCIe 3.0 از رابط PCIe 4.0 استفاده می کند. اگر این مدیریت بروی پردازنده رفته و درگاه های M.2 دوم و سوم پر شود خطوط x8 پردازنده درگیر می شوند که با یک حساب ساده به این نتیجه می رسید که کارت گرافیک بجای خط x16 از خط x8 پردازنده استفاده می کند. چرا؟ چون خطوط PCIe 4.0 پردازنده تعریف مشخصی دارند و زمانی که از خطوط بیشتری استفاده می کنید، پهنای باند آن بجای افزایش، حالت اشتراکی به خود می گیرد.

با این وجود اگر مدیریت درگاه های M.2 به چیپ ست سپرده شود، دیگر پهنای باند رابط PCIe 4.0 را در بخش سالیدها ندارید و از همان PCIe 3.0 استفاده می کند اما کارت گرافیک در این حالت از خط x16 پردازنده استفاده می کند.

به طور مثال اگر پیکربندری یا مدیریت درگاه M.2 به پردازنده سپرده شود و البته هر سه درگاه به سالید Samsung 980 PRO مجهز شوند، رابط PCIe 4.0 و البته RAID 0 باعث می شود تا شما به سرعت خیره کننده 17936 مگابایت در ثانیه دست یابید.

نکته دیگر این است که درگاه M.2 برای فعالیت نیاز به خطوط چیپ ست یا پردازنده دارد پس نمی توان هم از M.2 پر سرعت استفاده کرد و هم از اسلات های PCIe. استراک بین خطوط باعث شده تا در زمان استفاده از درگاه M.2 دوم استفاده کنید اسلات PCIe دوم و سوم در دسترس نیست و اگر از درگاه M.2 چهارم استفاده کنید، اسلات PCIe چهار در دسترس نیست.

و اما این اشتراک گذاری خطوط نه تنها در بخش درگاه M.2 و PCIe وجود دارد بلکه در پورت های SATA هم دیده می شود. به طور مثال اگر از درگاه سوم M.2 استفاده کنید در واقع خطوط اشتراکی را از پورت 5 و 6 ساتا گرفته است. اگر درگاه M.2 سوم توسط NVMe پر شود، پورت 5 و 6 ساتا کلا از دسترس خارج می شود. پس اگر این درگاه M.2 را پر کردید حتما هارد یا هر قطعه دیگر را به پورت 1 یا 2 متصل کنید.